Volgens artikel 2.1.5 van de cao kan bij taxivervoer waarbij personen die tot een beperkte groep behoren en volgens een schema op regelmatige tijden voor de duur van minimaal zes maanden worden vervoerd, de rijtijd worden genormeerd. Met name bij het leerlingenvervoer maken taxibedrijven vaak gebruik van normtijden. Het taxibedrijf stelt dan stapsgewijs de tijd vast van een schoolroute. In de praktijk blijkt dit proces soms niet zo eenvoudig. Sociaal Fonds Mobiliteit heeft daarom een aantal belangrijke punten voor u op een rij gezet.
Rekenmodule
Via de rekenmodule kunt u op eenvoudige wijze de route normeren.
- Rekenmodule normtijden en jaarurenregeling 2024-2025
- Rekenmodule normtijden en jaarurenregeling 2023-2024
- Rekenmodule normtijden en jaarurenregeling 2022-2023
- Rekenmodule normtijden en jaarurenregeling 2021-2022
- Rekenmodule normtijden en jaarurenregeling 2020-2021
- Rekenmodule normtijden en jaarurenregeling 2019-2020
- Rekenmodule normtijden en jaarurenregeling 2018 - 2019 met extra toelichting
- Rekenmodule normtijden en jaarurenregeling 2017 - 2018
Normering rijtijd volgens artikel 2.1.5 van de cao Taxivervoer
De rijtijd kan worden genormeerd bij taxivervoer waarbij personen behorend tot een beperkte groep volgens een schema op regelmatige tijden voor de duur van minimaal 6 maanden worden vervoerd. Normering vindt in dat geval plaats volgens de onderstaande methode:
a. De werkgever bepaalt in eerste instantie de normtijd. Vaak is deze gebaseerd op een routeplanner, waarbij de te rijden route is ingevoerd, rekening houdend met in- en uitstaptijden en vertragingen. Het moet een reële inschatting zijn.
b. Gedurende 14 dagen na aanvang van de werkzaamheden zal de werknemer dagelijks de tijd gemoeid met het rijden van de route noteren of via in het voertuig beschikbare meetapparatuur laten registreren. De tijd die is besteed aan andere werkzaamheden, waaronder tanken en schoonmaken, wordt niet genormeerd en dient afzonderlijk als arbeidstijd te worden geteld. Als voorbeeld van de rijtijd, zie onderstaand overzicht:
datum | van | tot | ochtend-uren | van | tot | middag-uren | totaal |
---|---|---|---|---|---|---|---|
maandag 6-9-2010 |
7:30 | 9:05 | 1:35 | 14:30 | 16:05 | 1:35 | 3:10 |
dinsdag 7-9-2010 |
7:30 | 9:02 | 1:32 | 14:30 | 15:58 | 1:28 | 3:00 |
woensdag 8-9-2010 |
7:30 | 8:50 | 1:20 | 11:30 | 12:53 | 1:23 | 2:43 |
donderdag 9-9-2010 |
7:30 | 9:10 | 1:40 | 14:30 | 15:55 | 1:25 | 3:05 |
vrijdag 10-9-2010 |
7:30 | 9:07 | 1:37 | 14:30 | 15:55 | 1:25 | 3:02 |
maandag 13-9-2010 |
7:30 | 9:00 | 1:30 | 14:30 | 16:00 | 1:30 | 3:00 |
dinsdag 14-9-2010 |
7:30 | 9:05 | 1:35 | 14:30 | 15:55 | 1:25 | 3:00 |
woensdag 15-9-2010 |
7:30 | 8:58 | 1:28 | 11:30 | 12:50 | 1:20 | 2:48 |
donderdag 16-9-2010 |
7:30 | 9:05 | 1:35 | 14:30 | 16:05 | 1:35 | 3:10 |
vrijdag 17-9-2010 |
7:30 | 9:00 | 1:30 | 14:30 | 16:02 | 1:32 | 3:02 |
totaal | 30:00 |
In dit voorbeeld is de instructie vanuit de werkgever geweest om ’s ochtends om 7:30 uur en ’s middags om 14:30 uur (woensdag 11:30 uur) vanaf huis te vertrekken.
c. Op basis van de uitkomsten van de onder b gehouden meting wordt de definitieve normtijd vastgesteld, schriftelijk vastgelegd en door beide partijen ondertekend. In het voorbeeld is dat drie uur per dag (30 uur gedeeld door tien dagen). De definitieve normtijd gaat onmiddellijk in. Voor de arbeidstijdberekening wordt de nieuwe normtijd gehanteerd vanaf de datum van aanvang van de procedure.
d. In geval van structurele wijzigingen die van invloed zijn op de tijdsduur van de vervoerroute wordt de procedure onder a t/m c herhaald. Een structurele wijziging kan bijvoorbeeld inhouden dat een extra leerling gaat meerijden of dat er sprake is van een wegomlegging, waardoor de route langer wordt.
Normeren kan pas als de route helder is
Normering van de rijtijd kan op ieder moment van het jaar plaatsvinden. Vaak maken taxibedrijven gebruik van normtijden bij het schoolvervoer. Bij aanvang van het nieuwe schooljaar, in augustus, gaan taxibedrijven dan aan de slag met het normeren van de rijtijd.
In de praktijk blijkt vaak dat je in de eerste weken nog geen vaste route kunt vaststellen. Het is dan meestal nog niet duidelijk hoeveel leerlingen er meegaan. De route zal een paar keer bijgesteld moeten worden. Vaak kan het taxibedrijf na een aantal weken de route definitief vaststellen. Vanaf dat moment kan het proces van normeren starten. Normeren kan pas als de route helder is. Als in de praktijk blijkt dat de route veelvuldig wisselt kan normering dus niet toegepast worden.
Documentatie van de route
Zodra de route vastligt moet het taxibedrijf deze goed documenteren en bewaren. Waar woont de chauffeur, waar bevindt zich de school, waar wonen de leerlingen, wat zijn de schooltijden, beschrijving van de route, etc. De schoolroute dient ook bij een wijziging duidelijk en helder geadministreerd te worden. Op ieder moment van het jaar moet de werkgever de route aan kunnen tonen.
Hoe normeer je de route?
Vanaf het moment dat de route vastligt, kan het proces van normeren beginnen. De chauffeur gaat vanaf dat moment gedurende 14 dagen een exacte registratie bijhouden van de tijd die gemoeid is met het rijden van die route. Van belang hierbij is dat er duidelijk geregistreerd wordt:
- hoe laat de chauffeur vanaf huis/zaak vertrekt,
- hoe laat hij bij het eerste kind aanwezig is,
- hoe laat hij op school aankomt,
- en hoe laat hij weer terug is op de zaak/thuis.
Voor het bijhouden van deze gegevens kunt u gebruik maken van een handig schema:
Op basis van de 14-daagse urenregistratie wordt de gemiddelde rijtijd berekend per dag(deel) en route vastgesteld. Dat is dan de normtijd.
Let op, tanken en wassen mag nooit onderdeel uitmaken van de normering.
Wat te doen als route structureel wijzigt of door een andere chauffeur gereden wordt?
Dan zal het taxibedrijf de route opnieuw moeten normeren. Dat kan op ieder moment van het jaar.
Afwijken van de instructie is pauzetijd
De werkgever hoort de chauffeur duidelijk te instrueren over hoe hij de arbeidstijd moet bijhouden. Daarnaast dient de chauffeur zich aan de opgelegde route te houden. Stel dat hij volgens de instructie na het afzetten van de kinderen bij school weer naar de zaak terug moet keren. Als hij dan besluit om nog even na te praten met collega’s, dan houdt hij zich feitelijk niet aan de instructie van de werkgever. Deze tijd maakt dan ook geen onderdeel uit van de arbeidstijd. Hij moet deze tijd als pauze noteren op zijn normsheet/ dagrittenstaat.
Hoe te handelen als het kind niet klaar staat?
Het komt vaak voor dat een chauffeur moet wachten bij het ophaaladres van het kind. Veelal geldt de regel dat het kind klaarstaat op het ophaaladres. De werkgever heeft de chauffeur bijv. de instructie gegeven dat hij maximaal 1 minuut mag wachten als het kind er nog niet staat. Mocht de chauffeur toch op eigen initiatief besluiten om langer te wachten, dan moet hij deze tijd als een apart tijdvak noteren. Het is dan geen arbeidstijd en wordt dus ook niet meegenomen in de normering.
Waarom stelt de werkgever de normtijd vast?
Het is een administratief eenvoudige manier voor het uitbetalen van de arbeidstijd. Op basis van de uitkomst wordt de definitieve normtijd door de werkgever en werknemer schriftelijk vastgelegd en door beide partijen ondertekend. Vanaf dat moment geldt de definitieve normtijd.
Discussie tussen werkgever en werknemer over de normtijd
In de praktijk komt het voor dat er discussie over de normtijd ontstaat tussen werkgever en werknemer, bijvoorbeeld vanwege een verschil tussen de door werkgever onder a bepaalde normtijd en de door werknemer onder b geregistreerde tijd.
Het kan zijn dat de route drukker is, waarmee de routeplanner geen rekening houdt. Aan de andere kant komt het voor dat de werknemer bijvoorbeeld ’s ochtends op school blijft hangen voor een bakje koffie of ’s middags eerder van huis vertrekt om eerder bij de school te zijn voor een praatje met een collega of het roken van een sigaret. De tijd die hiermee gemoeid is, is geen arbeidstijd. Van belang is dan ook dat de werknemer de rijtijden en pauzes apart vermeldt voor een juiste administratie.
Afspraak cao-partijen bij discussie over normtijd
Bij discussie over de normtijd is door cao-partijen afgesproken dat de werkgever een tweede persoon voor één dag met desbetreffende werknemer laat meerijden. Daarnaast registreert ook de werknemer die dag de tijd gemoeid met het rijden van de route of hij laat dat via in het voertuig beschikbare meetapparatuur registreren. Na afloop bespreken werkgever en werknemer deze resultaten en komen gezamenlijk tot een normtijd. Dit wordt dan schriftelijk vastgelegd en door beide partijen ondertekend. De arbeidstijd van deze elfde dag dient op dezelfde wijze geregistreerd te worden als de registratie gedurende de eerste 2 weken.
Controle van Sociaal Fonds Mobiliteit
Sociaal Fonds Mobiliteit controleert of de werkgever de voorgeschreven procedure volgt. Als die niet correct is gevolgd of onvoldoende is vastgelegd, leidt dat tot een ernstige overtreding die meeweegt bij het bepalen van het bedrijfsoordeel. Als de normering niet correct is gedaan, is de conclusie dat van normering geen sprake is. De werkgever dient de daadwerkelijk gewerkte uren uit te betalen.
Als Sociaal Fonds Mobiliteit constateert dat de procedure en vastlegging wel conform het artikel is gedaan, maar de werkelijke tijd structureel afwijkt van de normtijd, dan zal de werkgever dit moeten onderbouwen. Sociaal Fonds Mobiliteit kan eventueel bij de betreffende werknemer navragen of deze onderbouwing overeenkomt met zijn opvatting. Als blijkt dat er geen eenduidige verklaring is, veronderstelt Sociaal Fonds Mobiliteit dat er geen normtijd tot stand is gekomen. De werkgever moet dan met terugwerkende kracht op basis van de gewerkte tijd uitbetalen.