>> Download pdf

NEA-index 1,5% in 2025

De NEA index voor 2025 is 1,5%. In dit cijfer zit ook de loonsverhoging van 5% per 1 januari 2025 die onlangs is afgesproken tussen cao-partijen. Het verschil tussen de loonsverhoging van 5% en de index van 1,5% wordt, behalve door prijsontwikkelingen bij andere kostenposten, voornamelijk verklaard door de correctie over 2024.

Bij het vaststellen van de index 2024, vorig jaar, is uitgegaan van een kostenstijging van met name brandstof/gas/elektriciteit. Achteraf gezien zijn die prijzen niet gestegen maar gedaald. Daarnaast is voor de tweede helft van 2024 uitgegaan van een gemiddelde loonstijging die hoger was dan de werkelijke 4%. Dit omdat er geen cao was. Dus omdat de werkelijke loonkosten en elektriciteitskosten in 2024 lager waren dan geraamd, is voor de index van 2025 een correctie van 2,8% doorgevoerd. Voor meer details en de berekening verwijzen wij naar het rapport.

De kostenontwikkelingen zijn gebaseerd op vaststaande feiten, zoals de cao Zorgvervoer en Taxi, en prognoses van het Centraal Planbureau. Bij de berekening van de kostenontwikkeling is geen rekening gehouden met kostenstijgingen als gevolg van toename van de congestie. Toekomstige kostenontwikkelingen die nog onzeker zijn, zijn eveneens niet bij de ramingen betrokken.  

In opdracht van Sociaal Fonds Mobiliteit heeft Panteia een overzicht gemaakt van de laatste gemiddelde kostenontwikkelingen voor het taxivervoer. De kostenontwikkelingen per taxibedrijf kunnen dus anders uitpakken.

22 september 2022

Toelichting methodiek van de jaarlijkse kostenontwikkelingen voor het taxivervoer 

Sociaal Fonds Mobiliteit is opdrachtgever voor de NEA-index, de jaarlijkse kostenontwikkelingstool voor het taxivervoer, die door Panteia wordt opgesteld. Eind oktober worden de kostenontwikkelingen in het taxivervoer gepubliceerd en wordt de kostenindex voor het komende jaar bekend. Deze kostenindex bestaat uit een correctie (nacalculatie minus raming) van het huidige jaar en een raming van de te verwachten kostenontwikkelingen in het komende jaar. Voor zowel de nacalculatie van het huidige jaar als de raming van het komende jaar gebruikt Panteia betrouwbare en consistente indicatoren, waaronder de consumentenprijsindex (CPI) van het CBS, ramingen van het Centraal Plan Bureau (CPB) en de cao Zorgvervoer en Taxi. 

In de berekeningen van de kostenontwikkelingen in het taxivervoer wordt elk jaar een nieuwe aanname voor het kostenniveau voor het komende jaar gedaan, waarin de werkelijke kostenstijgingen en -dalingen van het afgelopen jaar zijn meegenomen. De correctie die genoemd wordt, is geen correctie met terugwerkende kracht, maar een correctie die nodig is om weer op het juiste kostenniveau te komen. Samen met de raming voor het komende jaar vormt dit de verwachting voor de hoogte van de kosten voor het komende jaar. Onvoorziene kostenstijgingen en -dalingen in het huidige jaar worden dus enkel als correctie voor het kostenniveau voor het komende jaar opgenomen in de NEA-index, er vindt in de kostenindex geen correctie van de afwijkingen van de geraamde kosten met terugwerkende kracht plaats. Over de afgelopen zes jaar berekend is het verschil tussen de afwijking en de raming nihil.  

Dit laat onverlet dat binnen een jaar er op bepaalde kostenposten zoals brandstof relatief grote afwijkingen kunnen ontstaan die, afhankelijk van de afspraken die zijn gemaakt tussen vervoerder en opdrachtgever, in dat jaar financieel negatief kunnen uitpakken voor vervoerder of opdrachtgever al naar gelang de afwijking. 

Rekenvoorbeeld effect brandstofprijsstijgingen op de kosten van een gemiddeld taxibedrijf

Een gemiddeld taxibedrijf actief in het zorgvervoer heeft ongeveer 30 voertuigen en rijdt gemiddeld 30 duizend kilometer per voertuig. Zo’n bedrijf maakt €1,5 miljoen kosten per jaar. Voor zo’n bedrijf was de verwachting (raming) in de NEA-index dat de brandstofkosten op bijna €132 duizend (+1,1%) zouden uitkomen. Echter door de veel hogere brandstofkosten (+51% t.o.v. 2021) dan verwacht komen de werkelijke brandstofkosten voor 2022 uit op €197 duizend[1]. Dat is een verschil van €65 duizend (oftewel 4,4% van de totale kosten). Als gevolg van deze stijging in de brandstofkosten zal er een correctie van de brandstofprijs voor 2023 worden meegenomen in de NEA-index (die dus logischerwijs 4,4% op de totale kosten bedraagt). Dit is echter een correctie, geen compensatie met terugwerkende kracht. Het taxibedrijf heeft dus eenmalig €65 duizend hogere kosten gehad (die niet zijn vergoed). Als in 2023 verwacht wordt dat de brandstofprijs op dit hoge niveau blijft en in werkelijkheid juist licht daalt (met -2%), dan heeft het taxibedrijf in 2023 eenmalig bijna €4 duizend lagere kosten gehad. Als gevolg van deze daling in de brandstofkosten zal er een correctie van de brandstofprijs voor 2024 worden meegenomen in de NEA-index. Ook dit is een correctie en geen vereffening met terugwerkende kracht.

^[1] _{Bij de aanname dat de huidige brandstofprijs die op 31-8-2022 geldt, voor de rest van het jaar op dat niveau blijft.}

Achtergrond

De kostenontwikkelingen zijn gebaseerd op vaststaande feiten en prognoses van het Centraal Planbureau. Toekomstige kostenontwikkelingen die nog onzeker zijn, zijn niet bij de ramingen betrokken.

De NEA-index wordt steeds vaker in vervoerscontracten opgenomen. Dit schept duidelijkheid voor beide partijen. Voor vervoerders sluit het een niet in te schatten en soms niet te dragen kostenontwikkelingsrisico uit. Voor opdrachtgevers is het voordeel hiervan dat ze van de vervoerders de scherpst mogelijke prijs krijgen aangeboden. In die prijs zit namelijk geen opslag verwerkt voor het kostenontwikkelingsrisico.

Dit onderzoek werd de voorgaande jaren in opdracht van KNV Taxi uitgevoerd. Vanaf 2010 heeft Sociaal Fonds Mobiliteit het opdrachtgeverschap overgenomen.