17-10-2025
NEA-index 4,1% in 2026
De NEA-index voor 2026 is 4,1%. In dit cijfer zit ook de loonsverhoging van 3,5% per 1 januari 2026 die onlangs is afgesproken tussen cao-partijen. Het verschil tussen de loonsverhoging van 3,5% en de index van 4,1% wordt, behalve door prijsontwikkelingen bij andere kostenposten, voornamelijk verklaard door de correctie over 2025.
Bij het vaststellen van de index 2025, vorig jaar, is uitgegaan van een kostendaling van brandstof/gas/elektriciteit. Achteraf gezien zijn die prijzen niet gedaald maar minimaal gestegen. Daarnaast was voor 2025 uitgegaan van een stijging van verzekeringskosten die lager was dan de werkelijke kostenstijging. Dit leidt tot een correctie over 2025 van 0,7%.
De kostenontwikkelingen zijn gebaseerd op vaststaande feiten, zoals de cao Zorgvervoer en Taxi, en prognoses van het Centraal Planbureau. Bij de berekening van de kostenontwikkeling is geen rekening gehouden met kostenstijgingen als gevolg van toename van de congestie. Toekomstige kostenontwikkelingen die nog onzeker zijn, zijn eveneens niet bij de ramingen betrokken.
In opdracht van Sociaal Fonds Mobiliteit heeft Panteia een overzicht gemaakt van de laatste gemiddelde kostenontwikkelingen voor het taxivervoer. De kostenontwikkelingen per taxibedrijf kunnen dus anders uitpakken.
17-10-2025
Proces NEA-index 2025: drie klankbordmomenten voor een gedragen resultaat
Het proces voor het vaststellen van de jaarlijkse NEA-index is in 2025 herzien om meer ruimte te bieden voor inhoudelijke inbreng vanuit de sector. In plaats van één overlegmoment kort voor publicatie, zijn er nu drie klankbordbijeenkomsten: één in januari, één in augustus en de reguliere kort voor publicatie.
De klankbordgroep bestaat uit vertegenwoordigers van vervoerders, vakbonden en opdrachtgevers van doelgroepenvervoer. Deze brede samenstelling waarborgt dat verschillende belangen en perspectieven worden meegenomen en dat de uiteindelijke index breed gedragen wordt binnen de sector.
Tijdens de bijeenkomst in januari zijn de belangrijkste thema’s en aandachtspunten voor de nieuwe NEA-index geïnventariseerd en besproken. Daarbij is onder meer gekeken naar verbeteringen in de methodiek en naar een betere aansluiting op actuele ontwikkelingen binnen het zorg- en doelgroepenvervoer. Deze aandachtspunten zijn voorgelegd aan onderzoeksbureau Panteia met het verzoek te onderzoeken hoe de index verder kan worden versterkt en beter kan aansluiten op de praktijk met waarborging van statistische en methodische voorwaarden.
In augustus 2025 presenteerde Panteia de resultaten van dit onderzoek. Tijdens deze bijeenkomst zijn voorstellen besproken voor verdere verfijning van de NEA-index, waaronder een meer gedetailleerde uitwerking van de energiecomponenten en het afzonderlijk meenemen van ombouwkosten voor rolstoelbussen in de berekening. De uitkomsten zijn teruggekoppeld aan de klankbordgroep en voorgelegd aan het SFM-bestuur.
Met deze vernieuwde werkwijze, waarin januari gericht is op signalering en agendering en augustus op terugkoppeling en uitwerking, ontstaat een breed gedragen proces. Het SFM-bestuur stelt de NEA-index in oktober formeel vast, waarna deze wordt gepubliceerd.
22-09-2022
Toelichting methodiek van de jaarlijkse kostenontwikkelingen voor het taxivervoer
Sociaal Fonds Mobiliteit is opdrachtgever voor de NEA-index, de jaarlijkse kostenontwikkelingstool voor het taxivervoer, die door Panteia wordt opgesteld. Eind oktober worden de kostenontwikkelingen in het taxivervoer gepubliceerd en wordt de kostenindex voor het komende jaar bekend. Deze kostenindex bestaat uit een correctie (nacalculatie minus raming) van het huidige jaar en een raming van de te verwachten kostenontwikkelingen in het komende jaar. Voor zowel de nacalculatie van het huidige jaar als de raming van het komende jaar gebruikt Panteia betrouwbare en consistente indicatoren, waaronder de consumentenprijsindex (CPI) van het CBS, ramingen van het Centraal Plan Bureau (CPB) en de cao Zorgvervoer en Taxi.
In de berekeningen van de kostenontwikkelingen in het taxivervoer wordt elk jaar een nieuwe aanname voor het kostenniveau voor het komende jaar gedaan, waarin de werkelijke kostenstijgingen en -dalingen van het afgelopen jaar zijn meegenomen. De correctie die genoemd wordt, is geen correctie met terugwerkende kracht, maar een correctie die nodig is om weer op het juiste kostenniveau te komen. Samen met de raming voor het komende jaar vormt dit de verwachting voor de hoogte van de kosten voor het komende jaar. Onvoorziene kostenstijgingen en -dalingen in het huidige jaar worden dus enkel als correctie voor het kostenniveau voor het komende jaar opgenomen in de NEA-index, er vindt in de kostenindex geen correctie van de afwijkingen van de geraamde kosten met terugwerkende kracht plaats. Over de afgelopen zes jaar berekend is het verschil tussen de afwijking en de raming nihil.
Dit laat onverlet dat binnen een jaar er op bepaalde kostenposten zoals brandstof relatief grote afwijkingen kunnen ontstaan die, afhankelijk van de afspraken die zijn gemaakt tussen vervoerder en opdrachtgever, in dat jaar financieel negatief kunnen uitpakken voor vervoerder of opdrachtgever al naar gelang de afwijking.
Rekenvoorbeeld effect brandstofprijsstijgingen op de kosten van een gemiddeld taxibedrijf
Een gemiddeld taxibedrijf actief in het zorgvervoer heeft ongeveer 30 voertuigen en rijdt gemiddeld 30 duizend kilometer per voertuig. Zo’n bedrijf maakt €1,5 miljoen kosten per jaar. Voor zo’n bedrijf was de verwachting (raming) in de NEA-index dat de brandstofkosten op bijna €132 duizend (+1,1%) zouden uitkomen. Echter door de veel hogere brandstofkosten (+51% t.o.v. 2021) dan verwacht komen de werkelijke brandstofkosten voor 2022 uit op €197 duizend[1]. Dat is een verschil van €65 duizend (oftewel 4,4% van de totale kosten). Als gevolg van deze stijging in de brandstofkosten zal er een correctie van de brandstofprijs voor 2023 worden meegenomen in de NEA-index (die dus logischerwijs 4,4% op de totale kosten bedraagt). Dit is echter een correctie, geen compensatie met terugwerkende kracht. Het taxibedrijf heeft dus eenmalig €65 duizend hogere kosten gehad (die niet zijn vergoed). Als in 2023 verwacht wordt dat de brandstofprijs op dit hoge niveau blijft en in werkelijkheid juist licht daalt (met -2%), dan heeft het taxibedrijf in 2023 eenmalig bijna €4 duizend lagere kosten gehad. Als gevolg van deze daling in de brandstofkosten zal er een correctie van de brandstofprijs voor 2024 worden meegenomen in de NEA-index. Ook dit is een correctie en geen vereffening met terugwerkende kracht.
|
2021 |
Verwacht NEA index 2022 |
Werkelijk 2022 |
Resultaat |
Brandstofkosten |
€ 130.391 |
€ 131.826 |
€ 197.282 |
€ 65.456 negatief |
Totale kosten |
€ 1.501.730 |
€ 1.503.164 |
€ 1.568.620 |
€ 65.456 negatief |
|
2022 |
Verwacht NEA index 2023 |
Werkelijk 2023 |
Resultaat |
Brandstofkosten |
€ 197.282 |
€ 197.282 |
€ 193.336 |
€ -3.946 positief |
Totale kosten |
€ 1.568.620 |
€ 1.568.620 |
€ 1.564.675 |
€ -3.946 positief |
[1] Bij de aanname dat de huidige brandstofprijs die op 31-8-2022 geldt, voor de rest van het jaar op dat niveau blijft.
Achtergrond
De kostenontwikkelingen zijn gebaseerd op vaststaande feiten en prognoses van het Centraal Planbureau. Toekomstige kostenontwikkelingen die nog onzeker zijn, zijn niet bij de ramingen betrokken.
De NEA-index wordt steeds vaker in vervoerscontracten opgenomen. Dit schept duidelijkheid voor beide partijen. Voor vervoerders sluit het een niet in te schatten en soms niet te dragen kostenontwikkelingsrisico uit. Voor opdrachtgevers is het voordeel hiervan dat ze van de vervoerders de scherpst mogelijke prijs krijgen aangeboden. In die prijs zit namelijk geen opslag verwerkt voor het kostenontwikkelingsrisico.
Dit onderzoek werd de voorgaande jaren in opdracht van KNV Taxi uitgevoerd. Vanaf 2010 heeft Sociaal Fonds Mobiliteit het opdrachtgeverschap overgenomen.