Het onderzoek door Panteia is uitgevoerd in opdracht van de sociale partners. Die wilden graag weten welk deel van de kosten doorlopen, nu het coronavirus het zorgvervoer (voor leerlingen, zieken en ouderen) grotendeels heeft stilgelegd. Hier geeft het rapport nu duidelijkheid over. “Je ziet in het rapport dat ruim 78% van de kosten doorlopen”, zegt KNV-voorzitter Bertho Eckhardt.
Sociale partners roepen gemeenten, zorginstellingen en verzekeraars dan ook op: red het zorgvervoer en betaal niet-gereden zorgvervoerritten gewoon door.
Afspraken in vervoerscontracten
In vervoerscontracten die gemeenten, zorginstellingen en ziektekostenverzekeraars afsluiten met vervoerders, is meestal afgesproken dat wordt betaald voor het daadwerkelijk verrichte vervoer. Dat betekent omgekeerd ‘geen vervoer, geen betaling’. Die bepaling gaat ertoe leiden dat veel vervoerders direct in financiële problemen komen als opdrachtgevers eraan vast houden. De bedrijfstak gaat namelijk al jaren gebukt onder te scherpe tarieven, waardoor er geen financiële reserves meer zijn.
Het noodpakket van het Rijk gaat het probleem voor het zorgvervoer niet oplossen, omdat werkgevers bijvoorbeeld lang niet genoeg zullen hebben aan de aangekondigde NOW. Eckhardt: “Ongeveer 60% van de kosten van een bedrijf bestaat uit loonkosten. In geval dat alle omzet wegvalt, komt er in de NOW 90% compensatie van de loonsom, in de vorm van 80% als voorschot. Dat betekent dat uiteindelijk 10% voor rekening van de bedrijven blijft. Tel daar alle overige kosten bij op, die doorlopen en iedereen begrijpt dat bedrijven die situatie niet een paar maanden vol kunnen houden”. Over dat deel van de kosten waar ondernemers via de NOW geen compensatie voor krijgen, geeft het Panteia rapport ook duidelijkheid. “Je ziet in het rapport dat bijna 28% van de kosten doorlopen, ook al zouden de vervoerders aanspraak maken op de NOW’, vervolgt Eckhardt.”
De ritten die vervoerders nog wèl doen zijn overigens veel duurder dan normaal gesproken. Enerzijds omdat deze ritten niet meer gecombineerd kunnen worden met andere ritten en er veel lege kilometers gereden worden. Ook daar moeten opdrachtgevers in tegemoet komen. "We zien dat gelukkig al terugkomen in het standpunt dat Zorgverzekeraars Nederland inneemt”, aldus Eckhardt. “Nu de rest van de opdrachtgevers nog.”
Signalen van chauffeurs
Bij vakbond CNV Vakmensen stromen intussen de signalen van chauffeurs binnen. “Zij zitten noodgedwongen thuis en weten niet waar ze aan toe zijn. Hun contracten worden niet verlengd of ze worden opeens ze niet meer ingezet”, aldus CNV-bestuurder Agostino di Giacomo Russo. “Het is dus ook voor veel werknemers een financieel heel onzekere tijd.”
Hoe staan we er straks voor?
“Uiteindelijk moeten opdrachtgevers nadenken over de vraag ‘hoe staan we er straks voor met het zorgvervoer na de Corona crisis”, aldus FNV-bestuurder Minke Jansma. “Er voltrekt zich straks een maatschappelijk drama, als de komende periode overal bedrijven failliet gaan. Dat betekent heel veel leed bij werknemers, maar ook bij gebruikers van het vervoer. Daar waar een vervoerder wegvalt, zullen overblijvende partijen niet in staat zijn dat op te pakken, waardoor het vervoer van kwetsbare doelgroepen, als ouderen, patiënten en gehandicapten, komt stil te vallen. Dat kunnen we met elkaar niet laten gebeuren, , opdrachtgevers in het zorgvervoer pak je verantwoordelijkheid voor goed vervoer tijdens en na de corona crisis.”
